Γράφει ο Παναγιώτης Κάρδαρης & η Ευαγγελία Θώμου
Από την Θεία Ιδέα της Λατρείας στην Κοινωνία της Θρησκείας….
Από εκείνη την αρχαία εποχή που ο άνθρωπος συγκρότησε ομάδες επιβίωσης, οι οποίες αργότερα ονομάστηκαν κοινωνίες, από τις πιο μικρές και απλοϊκές μέχρι τις πιο μεγάλες και σύνθετες, θεσμοποίησε το έμφυτο συναίσθημα της λατρείας μέσα στα πλαίσια του κοινωνικού γίγνεσθαι. Πριν από αυτό φυσικά έλαβε χώρα, στο συλλογικό ασυνείδητο η συγκεκριμενοποίηση εκείνου του αόριστου συναισθήματος του έρωτα για κάτι άπιαστο και βαθύ, για κάτι που υπερβαίνει την εφήμερη και πεπερασμένη ύπαρξή μας, είτε αυτή κατανοείται στη ζωή της πόλης ή της υπαίθρου. Ενώ το συναίσθημα αυτό είναι κοινό στο βαθύτερο ψυχικό πεδίο, εντούτοις στην αποκρυστάλλωση του, στον εκάστοτε συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο και γεωγραφικό τόπο, εξατομικεύεται στις ανάγκες της συγκεκριμένης κοινωνικής συνοχής. Με τη διαφορά του ότι ενώ το πρωταρχικό αίσθημα της λατρείας και της πίστης σε μία άχρονη αρχή ή σε υπερκόσμιες θεότητες, είναι αιώνιο, η συγκεκριμενοποίηση του ιστορικά είναι τόσο εφήμερη όσο κάθε άλλου υλικού που γεννιέται, ζει και τελικά πεθαίνει παραδίδοντας την ύπαρξή του στη λήθη. Η λατρεία και οι θεσμοποιημένες δομές της ακολούθησαν, συνεχίζουν και θα συνεχίσουν να ακολουθούν το μοτίβο της φθαρτής μας ύπαρξης, γιατί ενώ η ψυχή της είναι αθάνατη και αέναη, το εκάστοτε σώμα της παραμένει εφήμερο και φθαρτό.
Αυτό είναι το ένα χαρακτηριστικό της λατρείας που κατέρχεται στο επίπεδο του θεσμού. Αυτό παρατηρεί και η επιστήμη της κοινωνιολογίας της θρησκείας όταν για παράδειγμα ο Ντιρκέμ (1) αναφέρει τη θρησκεία ως κοινωνικό φαινόμενο και κοινωνικό παράγωγο. Ως τέτοιο είναι λογικό να έχει τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά χωρίς να εκπίπτει η αξία του θρησκευτικού φαινομένου, αφού το ίδιο πλέει στο διηνεκές χρησιμοποιώντας όμως άλλα μέσα στην αλληλουχία των στιγμών της ιστορίας. Η δεύτερη ιδιότητα που προκύπτει από μία συνιστώσα που μας αποκαλύπτεται από μια άλλη επιστήμη, την ψυχολογία της θρησκείας και κατ’ επέκταση τη μελέτη της διερεύνησης φαινομένου της λατρευτική συνείδησης. Ο καθηγητής θεολογίας και ανθρώπινης ανάπτυξης Τζέιμς Φόουλερ (2), στο έργο του Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning, συνδέει την πνευματική ταυτότητα με την κοινωνική ταυτότητα προτάσσοντας τη δεύτερη ως προαπαιτούμενη προϋπόθεση της πρώτης. Αυτή η διαπίστωση των δύο προαναφερθέντων επιστημών μας οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα της ένταξης του κοινωνικού βιώματος στο πνευματικό βίωμα. Αυτή είναι η δεύτερη σημαντική ιδιότητα της εξωτερίκευσης του θρησκευτικού φαινομένου. Είναι υπεραπλούστευση να πούμε ότι οι πρωτόγονοι λάτρεψαν τα φυσικά φαινόμενα, αυτό το τελευταίο αποτελεί κατά τη γνώμη μας μία υπερβολή του ρεύματος του διαφωτισμού, ο οποίος προτάσσοντας τον ορθό λόγο, τη RectaRatio,( 3 )όπως χρησιμοποίησαν τον όρο οι φιλόσοφοι του Ρασιοναλισμού, έναντι της θρησκευτικής πεποίθησης, θέλησαν να μειώσουν την αξία του θρησκευτικού φαινομένου. Στην ουσία δεν ήταν πως ο άνθρωπος πίστευε στα υλικά, φυσικά φαινόμενα αλλά στο ότι η ένταση αυτών των φαινομένων, των δυνάμεων της φύσης και της ζωής, μπορούσαν να περιγράψουν, χωρίς λόγια, αυτό που ένιωθε. Άρα στην ουσία μπορούμε να ορίσουμε την εξωτερίκευση της λατρευτικής έκφρασης που προκαλείται από την ακόμα πιο βαθιά ριζωμένη ανάγκη της πίστης, ως μεταλλασσόμενα και όχι ακριβώς εξελισσόμενα μοτίβα που ονομάστηκαν «θρησκευτικότητα», η εναλλαγή, η διάλυση και η μεταμόρφωση των οποίων εξαρτάται από το κοινωνικοιστορικό και γεωγραφικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσονται.
Τα είπαμε όλα αυτά για να φθάσουμε στο εξής απλό συμπέρασμα. Η ανθρωπότητα έδωσε, στην ανάγκη της να λατρέψει και να βιώσει το πνευματικό βίωμα, τις μορφές με τις οποίες συναλλάσσεται και μέσα στις οποίες ζει. Τέτοιες μορφές είναι ο Κεραυνός, η πέτρα, τα βουνά, η θάλασσα κτλ. Αλλά, επίσης, έδωσε και την μορφή των ίδιων των διαχρονικών δυνάμεων της ζωής. Τέτοιες είναι η Μητρότητα, το Αρσενικό, το Θηλυκό, ο ίδιος ο κύκλος της ζωής κτλ. Αυτές οι μορφές αλλάζουν, μεταμορφώνονται, πεθαίνουν, τείνουν δηλαδή προς τη λήθη αλλά και ανασταίνονται, τείνουν συνεπώς από τη λήθη προς τη μνήμη. Στη μυστικιστική και εσωτερική παράδοση πολλών από τα αναπτυχθέντα θρησκευτικά συστήματα, σκοπός είναι η αντιστροφή αυτής της διαδικασίας. Το ξεπέρασμα των εξωτερικών σχημάτων και η επιστροφή στην πρωταρχική ιδέα που παραμένει μέσα στην ψυχή και έτσι η γυμνή αλήθεια αυτής της ιδέας να οδηγήσει το άτομο στην υπέρτατη λύτρωση μέσω της αποκάλυψης της πρώτης αρχής. Σε μετέπειτα παραδόσεις του μυστικιστικού κυρίως ρεύματος διαχωρίστηκε το Φως του Θεού από το φως της Φύσης, όχι σε μια προσπάθεια χωριστικότητας, αλλά σε μια προσπάθεια κατανόησης της άφθαρτης και της φθαρτής πραγματικότητας, ως δύο μεγεθών που αλληλοσυμπλέκονται και αλληλοσυμπληρώνονται.
Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με μια από τις ισχυρότερες μορφές με την οποία έντυσε η συλλογική ψυχή την ανάγκη της λατρείας της διαιώνισης, της κυοφορίας, της γέννησης, της συντήρησης, της προστασίας ακόμα και του θανάτου, Το Ιερό Θηλυκό.
Κύκλοι, Εποχές, η Αρχή και το Λυκόφως των Θεών…
Είδαμε παραπάνω, μιλώντας για τα σχήματα που εκφράζουν εξωτερικά την έμφυτη ποιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, που ονομάζεται θρησκευτικότητα , ότι αυτά τα σχήματα εξαρτώνται, όχι μόνο από τον ιστορικό γεωγραφικό τόπο αλλά και από τον ιστορικό χρόνο. Ο χρόνος, κατά τη διάρκεια των αιώνων, συνδέθηκε με την αιωνιότητα και τη μεταφυσική περισσότερο από κάθε άλλο μέγεθος σε αυτόν τον κόσμο. Ο χρόνος είναι ο αιώνιος μάρτυρας της αλλαγής, ενθρονίζει και εκθρονίζει βασιλιάδες, μετρά τα βάσανά μας, άλλοτε μετέχει στη χαρά άλλοτε στη θλίψη μας, άλλοτε είναι μαζί μας άλλοτε εναντίον μας, πάντως στέκεται στον θρόνο του και βασιλεύει πριν από εμάς και, μέχρι τουλάχιστον να πάψει να υπάρχει ο κόσμος, συνεχίζει να μετρά τα βήματα των ανθρώπων και μετά από το δικό μας μηδαμινό, μες το πλήθος, θάνατο. Είναι λογικό λοιπόν να λάβει στο μυαλό των ανθρώπων μία μεταφυσική διάσταση. Σε πολλά Μαγικά Ημερολόγια, τα λεγόμενα Γρημόρια, της μεσαιωνικής και μεταμεσαιωνικής περιόδου συνδέθηκε με τη διακυβέρνηση θείων όντων, (Αγγελικών, πλανητικών κτλ), τα οποία κυριαρχούν για ορισμένο χρονικό διάστημα ποτίζοντας την συγκεκριμένη περίοδο με τις δικές τους ιδιότητες και ποιότητες. Ο Ελισαβετιανός πανεπιστήμονας, μαθηματικός και διοροσκόπος Dr. JohnDee στήριξε την περί χρόνου θεοφιλοσοφία του στην αντίληψη μιας κυκλικής, επτάπτυχης διακυβέρνησης, σαν ένα επαναλαμβανόμενο Ιωβηλαίο (4) όπου κάθε μία από τις επτά εναλλασσόμενες εποχές κυβερνάται από πνευματικές οντότητες. Σύμφωνα σχεδόν με το σύνολο αυτών των θεωριών κάθε κοινωνική, πολιτική ή θρησκευτική αλλαγή, οφείλεται στην ποιότητα των ενεργειών της κάθε εποχής. Σε αυτές εναλλάσσονται και τα πάνθεα, καθώς οι αρσενικές και θηλυκές ποιότητες. Σύμφωνα την πιο κυρίαρχη θεωρία σχετικά με τις εποχές της γης, αυτής του Ιππάρχου, δεν είναι καθόλου τυχαίο που τον προηγούμενο αιώνα η θέση της γυναίκας στην Δυτική κοινωνία, άλλαξε ριζικά. Το δικαίωμα εκλέγειν και έπειτα του εκλέγεσθαι, η συμμετοχή της γυναίκας στα κοινά, η σεξουαλική απελευθέρωση, η διεκδίκηση της ισότητας, της αυτοδιαχείρισης του γυναικείου σώματος, που πριν κάποιοι το έβλεπαν ως απλά ένα δοχείο που γεννά παιδιά, που ανήκαν στον… πατέρα, είναι μερικές από πολλές εξελίξεις που βίωσε ο κόσμος ειδικά στη Δύση. Παράλληλα αναπτύχθηκαν και κινήματα που έδωσαν κύρος και έμφαση στη λατρεία και την αναβίωση των Μυστηρίων της Μεγάλης Θεάς. (Παράδειγμα αποτελούν πολλά Wiccan κινήματα και άλλες πολυθεϊστικές ομάδες που αμφισβήτησαν πχ την άρνηση του δικαιώματος της γυναίκας στην ιεροσύνη. Ακόμα και κάποιες, πολύ λίγες είναι η αλήθεια, χριστιανικές ομολογίες, αναγκάστηκαν υπό το βάρος αυτών των αλλαγών να επιτρέψουν στις γυναίκες να γίνονται ακόμα και ιερείς ή πάστορες)(5). Η αρσενική και η θηλυκή θεία ποιότητα γεννιέται και ανασταίνεται, όπως Ο Ήλιος και η Σελήνη, που ανατέλλουν και δύουν μετρώντας το χρόνο που κυλά.
Οι Μεταφυσικές Μεταπτώσεις των Ισημεριών
Ήταν ο Ίππαρχος ο Ρόδιος που ανακάλυψε ότι μια από τις 14 κινήσεις της Γης είναι η κυκλική κίνηση του πολικού της άξονα ο οποίος διαγράφει έναν γεωμετρικά τέλειο κώνο μέσα σε διάστημα 25.800 χρόνων. Μέσα σε αυτήν την περίοδο -η οποία ονομάστηκε κοσμικό έτος- πραγματοποιούνται οι λεγόμενες μεταπτώσεις των ισημεριών κάθε 2.150 περίπου χρόνια, τα οποία με την σειρά τους, σχηματίζουν τον λεγόμενο Πλατωνικό Μήνα οποίος βρίσκεται κάτω από την επίδραση του ζωδίου στο οποίο γίνεται η ισημερία. Η αρχή κάθε Εποχής ονομάζεται αυγή και το τέλος νύχτα. Αργότερα ο Κλαύδιος Πτολεμαίος σαφέστατα επηρεασμένος από τις θεωρίες του Ίππαρχου για την ακρίβεια της κίνησης των ουρανίων σωμάτων και την μετάπτωση των ισημεριών, κατέγραψε τις παρατηρήσεις του και τις απόψεις του στο έργο, Μαθηματική σύνταξη (ή Μέγιστη Σύνταξη) ή όπως αλλιώς είναι γνωστό στο Δυτικό κόσμο, Αλμαγέστη. Ένα κείμενο πολύ σημαντικό για την αστρονομία αφού το παρόν έργο αποτέλεσε την βάση για την μέτρηση του χρόνου, των μηνών (σε 12 όπως και τα ζώδια), των ωρών, (24 όπως τα νυχτερινά και τα ημερήσια ζώδια). Παρόλο που το σύστημα που παρουσίασε ήταν γεωκεντρικό, γεγονός που όλοι γνωρίζουμε πλέον ότι δεν είναι σωστό, εφόσον το ηλιοκεντρικό μοντέλο είναι κοινώς αποδεκτό αφού έχει αποδειχτεί πλέον ότι οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο σε ελλειπτικές τροχιές με κοινή εστία τον ήλιο. Ωστόσο, πολλοί όροι και ονομασίες που ανέφερε ο Πτολεμαίος στα έργα του, χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, όπως για παράδειγμα, οι ονομασίες των απλανών αστέρων. Ο Πτολεμαίος έθεσε τις βάσεις για μια ολοκληρωμένη και ακριβή μελέτη των άστρων.
Πάνω στα αστέρια λοιπόν ο άνθρωπος των αιώνων πρόβαλε την ιδέα του χρόνου, την ιδέα του κύκλου, της αθανασίας, της ζωής, του θανάτου και της αναγέννησης. Χρόνος και ουρανός είναι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του αλφάβητου της γλώσσας των αρχετύπων. Για να κατανοήσουμε την κοσμική κίνηση των άστρων, θα πρέπει να παρατηρήσουμε την οφιοειδή τροχιά τους, που σύμφωνα με τους Γνωστικούς, μας δείχνει την κάθοδο του ερπετού, της Σοφίας, της Παγκόσμιας Ψυχής (Anima Mundi) στον τροχό του Χρόνου. Έτσι σήμερα βρισκόμαστε στην νύχτα της Εποχής των Ιχθύων και στην αυγή της Εποχής του Υδροχόου. Να σημειώσουμε εδώ ότι στον άξονα τον εποχών κυριαρχεί μεν το ζώδιο που ανατέλλει, αλλά υποβόσκει το αντίπολο ζώδιο του άξονα. (Kάτι που συχνά παραβλέπεται από το σύνολο, σχεδόν, των υιοθετούντων αυτή τη θεωρία). Το αντίπολο της εποχής των ιχθύων ήταν η Παρθένος και του Υδροχόου είναι ο Λέοντας. Ίσως για αυτό βλέπουμε σήμερα την παλαιά θρησκευτικότητα να γκρεμίζεται και οι θρησκευτικοί θεσμοί να αλλάζουν, αργά και σταδιακά, παύοντας πλέον να έχουν τεράστια επιρροή στην κοινωνία. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σύμβολα και με τους τύπους λατρείας. Πριν προχωρήσουμε να πούμε ότι η Μεγάλη Θεά, δεν πέθανε ποτέ, επιβίωσε ακόμα και μέσα στις πατριαρχικές θρησκείες. Απλά τα άστρα των θείων ποιοτήτων κρύβονται και επανεμφανίζονται, κοιμούνται και ανασταίνονται, πρωτίστως μέσα στο παγκόσμιο συλλογικό ασυνείδητο. Είναι οι όψεις που αλλάζουν και όχι η ίδια η ουσία.
Από τις δαγκάνες του Καρκίνου στα Κέρατα του Ταύρου
Στην τελευταία εποχή του Καρκίνου (8830 π.κ.ε., με αντίθετο πόλο τον Αιγόκερω), η Μεγάλη Θεά τιμήθηκε και λατρεύτηκε ως Θεά του Ουρανού και Δημιουργός της Ζωής. Φυσικά η λατρεία της ήταν συνέχεια παλαιότερων εποχών. Παρόλα αυτά τιμήθηκε η θηλυκότητα, ως μητρότητα κυρίως. Καθώς αναπτύχθηκε η Γεωργία τα γεννήματα της γης θεωρούνταν δώρα της Μεγάλης Μητέρας. Και τότε έλαμψε το Αρχέτυπο της Μητέρας και με βάση αυτό καθιερώθηκαν και αντίστοιχοι τύποι λατρείας και αυτή θεσμοποιήθηκε με τον τρόπο που αναφέραμε πιο πάνω. Αυτή η εποχή λοιπόν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως Μητριαρχική. Στην εποχή των Διδύμων (6664 π.κ.ε. με αντίπολο τον Τοξότη), όπου κυβερνήτης της ήταν ο Ερμής, δόθηκε έμφαση στη γραφή, την επικοινωνία, τα ταξίδια και το εμπόριο, κάτι που σύνδεσε τους ανθρώπους με την έννοια του τόπου και του χρόνου και την επαναλαμβανόμενη διάσταση του τελευταίου. Έτσι η αρχετυπική μορφή της Θεάς έλαβε την τριπλή όψη αυτή της Παρθένας πολεμίστριας, της αγαπημένης Μητέρας αλλά και της Σοφής Γραίας. Αυτή είναι και η εποχή που η ανθρωπότητα άρχισε να καταλαβαίνει βαθύτερα το δίπολο, Άρρεν και Θήλυ. Την γονιμοποιητική δύναμη του άρρενος σε συνδυασμό με την κυοφορία του θηλυκού. Άρχισε τότε να σχηματοποιείται η ιδέα του εξιλαστήριου θύματος, του Θεού, ως συντρόφου της Μεγάλης Θεάς.
Έτσι στρώθηκε χαλί για τη θεσμοποιημένη λατρεία της επόμενης εποχής, αυτής του Ταύρου, (4498 π.κ.ε.). Η κυριαρχία του Θηλυκού Αρχετύπου έδωσε τη θέση του στο αρχέτυπο της δυαδικότητας και εμφανίστηκε το Δυαδικό Πάνθεο. Η θυσία του Θεού και η εξάρτηση της συνέχειας της ζωής από την γονιμότητα και των δύο, εξύψωσε την έννοια της δυαδικότητας. Στην εποχή αυτή τρανώθηκε ο Μινωικός Πολιτισμός και το σύμβολο του Ταύρου αλλά και της Θεάς των Οφέων. Χαρακτηριστική εικόνα της εποχής ο Ταύρος ήταν το σύμβολο της θυσίας για την ευημερία της κοινότητας. Ο μυθικός μινώταυρος που είναι κλεισμένος στον λαβύρινθο, όντας μισό άνθρωπος, μισός ζώο, επιτίθεται στους ανθρώπους συμβολίζοντας τα πάθη, τους φόβους και τις ανασφάλειες που κρύβουμε μέσα μας. Κάθε εννέα χρόνια, ως ηττημένη από τον πόλεμο με την Μινωϊκή Κρήτη, η Αθήνα έστελνε επτά νέους και νέες για να κατασπαραχθούν από τον μινώταυρο. Ο Θησέας, ο γιος του βασιλιά της Αθήνας, Αιγέα, υπόσχεται να δώσει τέλος σ΄ αυτή την τιμωρία γι’ αυτό και σκοτώνει το τέρας. Δίχως, όμως, τον μίτο της Αριάδνης δεν θα μπορούσε να στεφθεί με επιτυχία το εγχείρημα. Η Αριάδνη είναι η θεία δύναμη, η Ψυχή του Κόσμου, η αγνή ψυχή που κατέρχεται στα άδυτα της ύπαρξης και απελευθερώνει την συνείδηση και το νου μέσω του θεϊκού έρωτα που λαχταρά να ενωθεί με το θείο. Άλλωστε, η Αριάνδη, σε πολλά μέρη της Ελλάδας, λατρεύτηκε ως θεά, γι’ αυτό και ο μύθος αναφέρει ότι νυμφεύθηκε τον Διόνυσο. Και εδώ εμφανίζεται ένα ισορροπητικό δίπολο, ο Θησέας και η Αριάδνη. Η ρώμη του σώματος και η ρώμη της ψυχής.
Παράλληλα και σε άλλους πολιτισμούς, όπως αυτός της Αιγύπτου, η Ίσιδα γίνεται Μητέρα-σύντροφος του Οσίριδος, αναπτύσσεται η λατρεία του ταυρόμορφο Άπι. Η συνέχιση της ζωής εξαρτάται, στις μεταφυσικές αντιλήψεις αυτών των πολιτισμών, από τη γονιμότητα της Θεάς και τη θυσία του Θεού. Μεταξύ αυτής και της επόμενης εποχής, στη νύχτα αυτής της εποχής και την αρχή της επόμενης, (περίπου το 2112-2004 π.κ.ε.), αποκρυσταλλώνεται και η λατρεία της Μεσοποταμιακής Θεάς Ιννάνα, σύντροφός της ο Θεός Ταμούζ, θυσιάζεται στους θεούς του Κάτω Κόσμου. Αυτήν την παράδοση αναφέρει και ο Ιεζεκιήλ λέγοντας «καὶ εἰσήγαγέ με ἐπὶ τὰ πρόθυρα τῆς πύλης οἴκου Κυρίου τῆς βλεπούσης πρὸς βορρᾶν, καὶ ἰδοὺ ἐκεῖ γυναῖκες καθήμεναι θρηνοῦσαι τὸν Θαμμούζ»(6) Συνέχεια αυτού του μύθου αποτελεί εκείνος της Ιστάρ, όπου κατεβαίνει στον Άδη και σώζει από τα νύχια της σκοτεινής αδελφής της, της Κυράς του Άδη, Ερεσινγκάλ, τον θνήσκοντα θεϊκό της σύντροφο.
Η Εποχή του πύρινου Κριού και της επικράτησης της Πατριαρχίας…
Με την δύση της εποχής του Ταύρου, ανέτειλε ο πρώτος άρχοντας ζωδιακού κύκλου, Ο Κριός με αντίπολό του τον Ζυγό, (2332 π.κ.ε.). Αστρολογικά ο Ήλιος είναι σε έξαρση στον Κριό και επομένως την περίοδο αυτή αναπτύχθηκαν πολλές μορφές ηλιακής λατρείας. Το αντίπολο του Κριού, ο Ζυγός, ως ζώδιο που αποζητά την αρμονία σ’ όλες τις εκφάνσεις της ζωής προσέθεσε στην εποχή υψηλή αίσθηση ευθύνης και δικαίου, στο μέτρο όπου πολλές φορές, η νομοθεσία του κράτους επέβαλλε το σκληρό γράμμα του νόμου. Από τους πιο σκληρούς νομοθέτες της εποχής, ήταν ο τύραννος Δράκοντας, η φράση «δρακόντεια μέτρα», ακόμη φέρνει φόβο ως υπενθύμιση των σκληρών ποινών που συνέγραψε.
Ο αρχαιότερος γνωστός Νομικός κώδικας χρονολογείται περίπου στα 1752 π.κ.ε. και αποδίδεται στον Βαβυλώνιο βασιλιά Χαμουραμπί. Φυσικά, στην στήλη του Χαμουραμπί απεικονίζεται ο θεός του Ήλιου, Σαμάς. Η εποχή αυτή αποτυπώνεται ακόμα και στη Βίβλο, όπου ο Θεός πρόσταξε το Μωυσή να ξεκινήσει την πορεία του προς τη γη της Επαγγελίας αφού ζήτησε από τους Ισραηλίτες να θυσιάσουν κριάρια. Η εποχή του Κριού-Ζυγού Αρχετυπική ιστορία για αυτή την εποχή είναι η θυσία του Αβραάμ. Για την κατανόηση της εποχής, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τον συμβολισμό της θυσίας του Ισαάκ. Ο μικρός Ισαάκ, ο μοναχογιός του Αβραάμ, καθώς ανεβαίνει τον ανηφορικό δρόμο στο λόφο Μοριάχ, με τα ξύλα στον ώμο προτυπώνει (7) την επερχόμενη εποχή, τον ερχομό του υιού του Θεού, γι’ αυτό και ο Θεός τοποθετεί εκεί ένα κριάρι. Αυτή η εποχή εκτός τις Ηλιακές Λατρείες προώθησε τις Λατρείες των θεών του Πολέμου, όπως ο Άρης, ενώ σημαδεύτηκε από πλείστους πολέμους. Από τον Τρωϊκό πόλεμο μέχρι τους Περσικούς και τον Πελοποννησιακό πόλεμο, οι μάχες ήταν συχνό φαινόμενο. Οι πόλεμοι αυτοί ανέδειξαν ηγέτες, αυτοκράτορες αλλά και ήρωες- πολεμιστές που απαιτούσαν να τους λατρεύουν σαν θεούς, ως προσωποποίηση του θεού Ήλιου. Μεγάλοι στρατιωτικοί ηγέτες κάνουν την εμφάνισή τους, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος ή ο Πέρσης βασιλιάς Κύρος. Και στις δύο περιπτώσεις, αναδείχθηκαν ως πρότυπα ανδρείας, πολεμικής επιθετικότητας, δράσης και αποφασιστικότητας.
Γενικά σε αυτή την περίοδο η εξίσωση του θεϊκού δίπολου που έλαβε χώρα την Εποχή του Ταύρου, αντικαταστάθηκε σταδιακά από την υποβάθμιση του Ιερού Θηλυκού. Αντίθετα οι Αρσενική Θεότητα τρανώθηκε, ενώ ό αναπτύχθηκε περαιτέρω το Μοτίβο του Θανάτου και της Αναγέννησης με τις Θεές να λαμβάνουν ρόλο δευτερεύοντα στο Κοσμικό Δρώμενο, στο Θείο Θέατρο όπου πρωταγωνιστεί ο Θνήσκων Θεός. Σε αυτή την πολεμική εποχή η ύπαρξη του ανθρώπου συναντήθηκε σε μια συνάντηση βαθιά με τον πόνο και το θάνατο, για αυτό και η επόμενη εποχή που ανέτειλε έγινε σύμβολο της λύτρωσης από την κοσμική τυραννία. Είναι η κραυγή των αρχαίων τραγωδών για κάθαρση που εκδήλωσε ξεκάθαρα αυτή την ανάγκη. Η Θεά δεν πέθανε, αλλά ως Σελήνη έδυσε και μέσα από την επόμενη εποχή άρχισε να ανατέλλει ξανά, δειλά-δειλά για να υψωθεί στο θρόνο της στην εποχή που ακολουθεί τους Ιχθύες, την περίοδο της Βασιλείας του Υδροχόου.
Ιχθύς, ο Υιός της Μητρός, η Θυσία της Αγάπης…
Πάντα φτάνοντας να αναλύσουμε αυτήν εποχή, συνήθως δυσαρεστούμε πολλούς φίλους μας από όλες τις πλευρές της λατρείας, είτε μονοθεϊστές είτε πολυθεϊστές. Τους μεν πρώτους γιατί λέμε πως τίποτα δεν κρατάει για πάντα, ούτε καν η βασιλεία του Υιού, τους δε επειδή λέμε ότι η εποχή αυτή, όπως και οι προηγούμενες ήταν μια αναγκαιότητα για τον τροχό της εξέλιξης. Ας προσπαθήσουμε όμως να τα βλέπουμε όλοι, όλα με νου ανοιχτό, συμφωνούμε ή διαφωνούμε. Φεύγοντας λοιπόν ο δεσποτικός και... καυτός Κριός ανέτειλε η εποχή των Ιχθύων, (1ος αι. μ.κ.ε.). Στην αρχή της Ιχθυακής περιόδου ο σπόρος του Ηλιακού Μύθου έφτασε στο Ζενίθ του. Η Θεά χάνει, φαινομενικά την ισότιμη θέση της δίπλα στο Θεό, είτε υιό είτε εραστή της και στις μονοθεϊστικές γραμμές που επικράτησαν, είτε αφομοιώθηκε μέσα σε έννοιες, είτε επιβίωσε μέσα στις παραδόσεις, όπως η Παναγία του Χριστιανισμού. (Αν και πολλές χριστιανικές ομολογίες, κυρίως αυτές της ανεικόνιστης λατρείας, πχ Προτεσταντισμός κτλ της εξασφάλισαν πολύ κατώτερη θέση από ότι οι αντίστοιχες λατρείες που επέτρεπαν και επιτρέπουν την απεικόνιση του θείου, όπως ο Ρωμαιοκαθολικισμός, η Ορθοδοξία κτλ). Κλειδί αποτελεί η ένωση της Παναγίας με το Άγιο Πνεύμα, που την κατέστησε κυοφορούσα «τον Υιό και Θεό της». Όμως επειδή, όπως είπαμε, δεν μπορεί να πεθάνει ό,τι είναι αθάνατο, η υμνολογία και η τέχνη, εξύψωσαν το Ιερό Θηλυκό, πολύ περισσότερο από το ίδιο το δόγμα. Ωστόσο η εποχή αυτή παραμένει η εποχή του Υιού. Παρόλα αυτά, η μετατόπιση της λατρείας από τη Γαία Μητέρα στον Ουρανό Πατέρα, υποβάθμισε εξωτερικά τουλάχιστον την θηλυκή ιερότητα και δυστυχώς έκλεισε τη γυναίκα, την ιερή μητέρα όλων μας, στους γυναικωνίτες, στερώντας τους το δικαίωμα, όχι απλά της Ιεροπραξίας, αλλά και της ίδιας της παραμονής στο χώρο του Ιερού. Έφθασε δε στο σημείο να ληφθεί η γυναικεία φύση ως απορροή του Βέβηλου. Δεν ήταν λίγοι και οι θρησκευτικοί συγγραφείς που υιοθέτησαν αυτή τη δαιμονοποίηση. Ο Γερμανός κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ αναφέρει ότι υπήρχαν κάποιες χριστιανικές σύνοδοι που αμφισβήτησαν την αξία της γυναικείας ψυχής σε σχέση με την αντρική(8). Φυσικά όλα αυτά ήλθαν ως προϊόντα κοινωνικής θεσμοθέτησης και εδώ να αναφέρουμε ότι υποβάθμιση της γυναίκας έφθασε στο Ζενίθ στην αρχή της εποχής των Ιχθύων αλλά αυτή είχε αρχίσει ήδη προ της εμφανίσεως του Χριστιανισμού και το Ισλάμ. Πολλά άλλωστε θεσμοθετηθέντα έρχονται σε αντίθεση με την ίδια τη συμπεριφορά του Χριστού στα κανονικά αλλά και τα εκτός του κανόνα Ευαγγέλια. Και τίποτε δεν μπορεί να εξηγήσει πώς όταν ο ιδρυτής μιας θρησκείας αγκαλιάζει την πόρνη και τον τελώνη, οι δημιουργημένοι θεσμοί της που ακολουθούν δαιμονοποιούν με τον τρόπο τους την ανθρώπινη αδυναμία αντί να την αγκαλιάσουν και να την θεραπεύσουν. Αλλά αυτό νομίζω θα μπορούσε να είναι θέμα ενός πιο ειδικού άρθρου.
Επιστρέφοντας στο θέμα μας λοιπόν να πούμε ότι στο Δυτικό κόσμο, ο Χριστός είναι το πιο γνωστό σύμβολο της εποχής των Ιχθύων, κατά συνέπεια και το εμβληματικό σύμβολο του Χριστιανισμού είναι ο ΙΧΘΥΣ, που σημαίνει Ιησούς Χριστός, Θεού Υιός, Σωτήρ. Το αντίπολο του Ιχθύ, η Παρθένος, έφερε σφοδρές θρησκευτικές συγκρούσεις, από τις Σταυροφορίες, την Ιερά Εξέταση μέχρι και το πρώτο και δεύτερο σχίσμα των Εκκλησιών. Και αυτό γιατί; Εφόσον θέλει να αναλύει και να κατηγοριοποιεί ως αντίποδας στον αιθέριο Ιχθύ είναι ο κύριος λόγος των θρησκευτικών συγκρούσεων. Η πολυφωνία που κυριάρχησε αυτή την εποχή οφείλεται στη σκιά της Παρθένου, που ταράζει τα μυστικιστικά νερά του Ποσειδώνα, σύγχρονου κυβερνήτη των Ιχθύων. Ωστόσο, ο παραδοσιακός κυβερνήτης των Ιχθύων είναι ο Δίας, πλανήτης της επέκτασης, γεγονός που εξηγεί τα τόσα πολλά πνευματικά και θρησκευτικά ρεύματα και ζητήματα. Εδώ δεν πρέπει να παραλείψουμε το ρεύμα του μοναχισμού που κυριάρχησε σ’ όλες τις θρησκείες ανεξαιρέτως. Από την εποχή των Ιχθύων και μετά αλλάζει η αντίληψη του συλλογικού ασυνειδήτου από την ατομικότητα στην ευρύτερη κοινωνία. Το βλέμμα στρέφεται στην ανθρωπότητα ως σύνολο. Στην περίπτωση του χριστιανικού μοναχισμού έχουμε κατά έναν τρόπο μια αναβίωση του χιαστί δίπολου, Ιερού Θηλυκού και Ιερού Αρσενικού, με τις μοναχές να ονομάζονται, σε πολλές Ομολογίες, νύμφες Χριστού και τους μοναχούς να έχουν ως Μυστική Ηγουμένη και προστάτιδα την Παρθένο Μαρία. Η ίδια η Μαριάμ, η Παναγία, έχει τρεις φάσεις, αυτής της Παρθένου, αυτή της Μητέρας και αυτή της Σοφής. Στην Ιουδαϊκή παράδοση, η Θεά κρύφτηκε μετά από μια περίοδο διεργασίας αιώνων, πίσω από το όνομα της Θείας Παρουσίας, κάτι που ισχύει και στους μουσουλμάνους αφού το ιερό θηλυκό βρίσκεται πίσω από το όνομα Σακίνα, μάλλον και αυτό από το εβραϊκό Σεκινά που σημαίνει «κατουσίαν θεία μακαριότητα». Αυτή η τελευταία παράγραφος ανταποκρίνεται σε εκείνο που είπαμε πιο πριν, ότι εκεί που η Μεγάλη Θεά δεν έλαβε πρόσωπο αποκρυσταλλώθηκε ως ιερή έννοια.
Από τη νέα Κυοφορία στην Ανάσταση της Ιδέας της Μεγάλης Θεάς…
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι οι εποχές συμπλέκονται μεταξύ τους μεταφέροντας σπόρους στην επόμενη, η οποία κυοφορεί πάντα ένα νέο ένδυμα για την αθάνατη ουσία του Θείου. Αυτό που πάντα αναζητά το σύμπαν, αλλά και γενικά η ίδια μας η ψυχολογία στο βάθος της, μέσα στον κόσμο που ο μέγας των φιλοσόφων Ηράκλειτος θέλει να έχει πατέρα των Πόλεμο και μια κρυφή αρμονία που παράγεται από τη σύγκρουση των αντιθέτων, είναι η ισορροπία. Ούτε η σκληρή πατριαρχία ούτε η μητριαρχία είναι η λύση αλλά η ενότητα του Ιερού Θηλυκού και του Ιερού Αρσενικού. Αυτό έγινε κατανοητό από τα μυστήρια και τον εσωτερισμό της ιχθυακής περιόδου. Η αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου που εμφανίστηκε, κάτι που πολλοί φίλοι ξεχνούν, ελπίζουμε όχι εσκεμμένα, στα σπλάχνα του εσωτερικού χριστιανισμού, ήταν η αναζήτηση της Ιερής Μητέρας και η επανατοποθέτηση της στο Θρόνο της δίπλα στο Ιερό Αρσενικό. Η Υμνολογία των μορφών του χριστιανισμού που αποδέχτηκαν την Παναγία τις δίνει σχεδόν θείες διαστάσεις, προσπερνώντας λεκτικά το δόγμα, ανεξαρτήτως της θεολογικής ερμηνείας, η αγάπη και ο έρωτας προς το ιερό θηλυκό είναι εμφανής. Θα πούμε εδώ το εξής και ας θεωρηθούμε αιρετικοί από πολλές πλευρές. Ανατρέξατε στο παράδειγμα του μοναχισμού και ακούστε το εξής, η φαινομενικά πατριαρχική και δυσνόητη απαγόρευση των γυναικών στο Άγιο Όρος στηρίχθηκε στο γεγονός του ότι μυστική Ηγουμένη του είναι η Παναγία! Ναι ξέρουμε είναι λίγο δύσκολο να το κατανοήσει κάποιος αλλά αυτό προέκυψε από τον Έρωτα στο Ιερό Θηλυκό στην απόλυτη μορφή του. Το ότι ήταν αποτέλεσμα πατριαρχικής νοοτροπίας κοινωνικής θεσμοθέτησης είναι σχεδόν αδιαμφισβήτητο, αλλά η μία αλήθεια δεν καταργεί την άλλη.
Η Μεγάλη Θεά Ως Σοφία και Γνώση, από τους Γνωστικούς στην Καμπαλά….
Μία από τις πιο μυστηριώδεις θεοφιλοσοφικές ομάδες, οι Γνωστικοί, τίμησαν το Θείο Θηλυκό μέσα από τη Σοφιακή της μορφή, την ονόμασαν Σοφία, Μητέρα των Αιώνων, οι πιο ξεκάθαροι των γνωστικών, οι Βαλεντινιανοί την ονόμασαν Αχαμαώθ, ενώ άλλοι την ονόμασαν Εδέμ. Οι Γνωστικοί έδωσαν την δική τους ερμηνεία για την Θεία Θηλυκή αρχή, στο Απόκρυφο Ευαγγέλιο του Ιωάννη ήταν η θηλυκή επίνοια που εμφύσησε ζωή στον Αδάμ αφού αυτή ήταν ο φορέας της ζωής. Στο μεταξύ, οι Άρχοντες, οι διαιρέσεις του Τυράννου της πλάνης, που κυβερνούν την Δημιουργία θέλησαν να την αιχμαλωτίσουν, όμως εκείνη κρύφτηκε στο Δένδρο της Ζωής. Και οι γνωστικοί φυσικά μιλούν, οι περισσότεροι, όχι απλά για το Θηλυκό αλλά για συζυγίες αντίθετων ποιοτήτων. Παρόλα αυτά συναντάμε στα κείμενά τους πολλές όψεις του Θείου Θηλυκού και της αρχαίας θεολογίας της Ιερογαμίας. Ακόμα και στην κανονική χριστιανική Παράδοση ο Χριστός ονομάζεται Σοφία και Λόγος, διατηρώντας ενωμένες στο πρόσωπό Του τις δυνάμεις τις αντίθεσης. Άλλωστε η Σοφιολογική Παράδοση εντοπίζεται και στην Παλαιά Διαθήκη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Σοφία Σολομώντος. Τόσο ο Ναός του Σολομώντα όσο και ο Ναός της Κωνσταντινούπολης ήταν αφιερωμένοι στην Αγία Σοφία, ο πρώτος έμμεσα και ο δεύτερος άμεσα. Και από τους Γνωστικούς πάμε στους Καμπαλιστές, όπου τοποθετούν στο Οτζ Χαίμ, το Δέντρο της ζωής τόσο θηλυκά όσο και αρσενικά χαρακτηριστικά. Έτσι υπάρχει η θηλυκή στήλη της αυστηρότητας αλλά και ξεχωριστές σφαίρες που φέρουν την ενέργεια της συμπαντικής Μεγάλης Θεάς. Αλλά και μέσα στις στήλες υπάρχουν επίσης θηλυκά και αρσενικά χαρακτηριστικά. Η σφαίρα Μπίνα(χ) είναι η ουράνια μητέρα, η Κατανόηση, αυτή που στη Μήτρα της συνθέτει τα πάντα και μέσω αυτής μόνο αγγίζει κάποιος την Πύλη της Σοφίας και της Γνώσης και της Παγκόσμιας Μνήμης. Η Μπίνα(χ) λοιπόν μεταστοιχειώνεται σε δικαιοσύνη στην Γκεμπουρά και κατόπιν στην Αφροδίτη, τη Νέτζα για να καταλήξει να είναι η μητέρα Γαία στην Μαλκούτ. Όλες οι σφαίρες όμως είναι διαστάσεις της Μονάδας που διαχωρίστηκε σε αρσενικό και θηλυκό, άρα η ροπή των απορροών της Μονάδας είναι η επιστροφή τους στο Ένα. Στην Ιουδαϊκή Καμπάλα, (αλλά και σε μετέπειτα καμπαλιστικές παραδόσεις), πάνω σε όλο το Δένδρο της Ζωής διαχέεται η θεία παρουσία με το όνομα Σεκινά, η οποία αντιπροσωπεύει την θηλυκή ύπαρξη του Θεού. Τη Σεκινά τη βρίσκουμε επίσης και στη βίβλο με τη μορφή της Νεφέλης που προπορευόταν, στην έρημο οδηγώντας τους Ισραηλίτες αλλά και που κατοικούσε στη Σκηνή του Μαρτυρίου. Αντιπροσώπευε τη Θεία Δόξα και Παρουσία. Η λέξη προέρχεται από το ρήμα Σακάν και λέγεται ότι έχει σχέση με την ελληνική λέξη "Σκηνώ"=κάνω σκηνή, εξού και η μετάφραση τα Σκηνώματα των Αγίων στην Υμνογραφία. Υπάρχει επίσης ολόκληρη θεολογία, κανονική και μη, που συνδέει τη Θεοτόκο Μαρία με τη Σεκινά και τα Άγια των Αγίων, αλλά ήδη έχουμε υπερβεί το χώρο και την ανοχή της αρχισυντάκτριάς μας. Ακόμα και στο Ιερό Τετραγράμματο του Γιοντ Χε Βαβ Χε, υπάρχει η αντίληψη ότι πρόκειται για δύο συζυγίες. Ο Γιοντ, ο Βασιλιάς με τη Χε τη Βασίλισσα και το Βάβ, ο πρίγκιπας με τη Χε-τελικό την πριγκίπισσα. Στο δε Ζοχάρ ή αλλιώς η Βίβλος της Λαμπρότητας γίνεται αναφορά στην ένωση της νύφης Σεκινά με τον Νυμφίο Θεό, ενώ ο Αρί, ο ραβίνος Ισαάκ Λούρια, ο κατ’ εξοχήν ερμηνευτής του Ζοχάρ αναλύει τη διαδικασία αυτής της μυστικιστικής ένωσης συγγράφοντας ύμνο αφιερωμένο σε εκείνη, ο οποίος απαγγέλλεται μέχρι σήμερα στο εβραϊκό Σάμπατ: «Αυτή η Κυρά είναι όλοι οι δημιουργημένοι κόσμοι, τα πάντα σφραγίζονται εντός της, λάμπει εμπρός του Παλαιού των Ημερών...».
Η Μυστική Αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου
Τα δυτικά εσωτερικά και μυστικιστικά συστήματα της εποχής των ιχθύων υιοθέτησαν τη δραματουργία της αναζήτησης της παγκόσμιας ψυχής, της παγκόσμιας Άνιμα, του Πανίερου Θηλυκού και υποδήλωσαν την Θεά πίσω από δραματουργικούς μύθους και λειτουργικά ψυχοδράματα. Ποιος δεν θυμάται την αγία αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου από τους ιππότες. Ο παγκόσμιος ιερός κάλυκας -λόγο του σχήματος του- συμβολίζει το θηλυκό στοιχείο, και κατά επέκταση την Μεγάλη Θεά. Η ίδια η ένωση του Δισκοπότηρου της Ζωής μιλά για τη θεία ένωση των όλων στο ένα για τη δημιουργία και παραγωγή της ζωής και της μακάριας αρμονίας. Οι μυστικιστές, οι εσωτεριστές και οι λειτουργοί των μυστηρίων των Ιχθύων, ένιωθαν αυτό το κάλεσμα της αποκατάστασης της κοσμικής τάξης στην ένωση των αντιθέτων. Οι μύθοι του βασιλιά Αρθούρου, οι οποίοι αν και τρανώθηκαν σε χριστιανικό περιβάλλον, καθρεπτίζουν, όχι απλά το παγανιστικό παρελθόν και την λατρεία της Μεγάλης Θεάς, αλλά την ανάγκη της αποκατάστασης των Όντων στην παλαιά τους αρμονία. Στο έργο του Sir Thomas Malory, Morted'Arthur (1485), που εξιστορεί ανάμεσα στα άλλα, το ταξίδι του Sir Gareth για την εύρεση της όμορφης Κυράς Lyonesse, ο ήρωας δοκιμάζεται από χρωματιστούς Ιππότες που αντιπροσωπεύουν αρχετυπικές δυνάμεις ενώ παράλληλα, σε όλη την διάρκεια του ταξιδιού του, τον καθοδηγεί η LadyLineτ. Στα ημερολόγια του Ελισσαβετιανού Πανεπιστήμονα και Θεουργού Δρος Τζον Ντη συναντάμε την Galvah, η οποία συστήνεται κατά τον ίδιο τρόπο που συστήνεται ο Θεός του Μωυσή στη Βάτο. «Εγώ Ειμί», του απαντά στην ερώτησή του ποια είναι. Βάτος, Galvah και Θεία Παρουσία, φωτιές μας ανάβει το μέγεθος του κειμένου. Δεσμευόμαστε να γράψουμε για αυτό στο μέλλον. Όλα τα παραπάνω αποτυπώνονται επίσης και στην Ροδοσταυρική αλχημεία, και φυσικά στο ανώνυμο μανιφέστο του Χημικού Γάμου του Χριστιανού Ροδόσταυρου (1616). Αργότερα ο Gareth Knight αλλά και η αγαπημένη μας Dion Fortune στα έργα τους είχαν πολλά να πουν για το θέμα του Ιερού Θηλυκού. Λέγεται επίσης ότι το Άγιο Πνεύμα συνδέεται με τη Θηλυκή όψη και αν δούμε αυτή τη θεωρία ακόμα πιο βαθιά μπορούμε να πούμε ότι στο Τρίπτυχο Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα, ο πρώτος αντιστοιχεί στην εποχή του Κριού, ο δεύτερος σε αυτή των Ιχθύων και το τρίτο στην ερχόμενη εποχή του Υδροχόου, όπου η Ανάσταση της Μεγάλης Θεάς θα λάβει χώρα με δόξα και τιμή. Όμως ας λάβουμε υπόψη ότι και οι εποχές ακολουθούν την τριπλότητα. Η ανάσταση της Μεγαλης Μητέρας θα λάβει χώρα όχι επειδή ξεσηκώνονται κάποιες κοινωνικές ομάδες, μάλιστα θα λέγαμε συμβαίνει το αντίθετο, η επανεμφάνιση του Ιερού Θηλυκού γέννησε την ζωντανή επιθυμία η οποία με τη σειρά της οδήγησε σε συνασπισμούς και συλλογικότητες. Στην εποχή του Κριού, η Θεά κοιμήθηκε στην γαλήνη της κοσμικής μήτρας, στην εποχή των Ιχθύων κυοφορήθηκε, (σε αυτό το σημείο να μην ξεχνάμε ότι το αντίπολο των Ιχθύων ήταν η Παρθένος), ενώ στην εποχή του Υδροχόου θα λάμψει ξανά το άστρο της για να αποκατασταθεί η αρμονία. Για αυτό βλέπουμε, ήδη, την ορμή των γυναικείων κινημάτων, την έντονη διεκδίκηση θέσεων εξουσίας και ίσης εκπροσώπησης της γυναίκας στην επιχειρηματική, εμπορική και πολιτική ζωή αλλά και την προσπάθεια επαναφοράς αρχαίων πανθέων, ή την εμφάνιση νέων παραδόσεων, τα οποία περιλαμβάνουν ξεκάθαρα τη θέση της Θεάς. Κατά πολλούς ο Υδροχόος έχει σχέση με το Πνεύμα το Άγιο, ο Κρόνος ο αρχαίος Κυβερνήτης αυτού του Ζωδίου θα λάμψει τώρα ως Ρέα και το αέρινο ύδωρ του πνεύματος θα μοιραστεί στα δοχεία του κόσμου. Και πάλι φυσικά μην ξεχνάμε πως το αντίπολο του Υδροχόου είναι ο Λέων. Η σκοτεινή πλευρά του λέοντα που θα υπονομεύει, σύμφωνα με το νόμο της δυαδικότητας και της αντίθεσης, τον Κυβερνήτη της εποχής Υδροχόο, θα προκαλέσει και αυτή τις αλλαγές της. Ποιες θα είναι αυτές; Ποιος ξέρει; Ο… χρόνος θα δείξει.
Γνωρίζοντας το Αρχέτυπο της Μεγάλης Θεάς…
Κλείνοντας, επειδή πολλοί ρωτούν, «Πώς να έρθουμε σε επαφή με την Μεγάλη Θέα;», εννοώντας προφανώς την εσωτερική επαφή, έχουμε να πούμε το εξής: Στον κόσμο και τη φύση η Θεά συντίθεται από τις επιμέρους ποιότητες που της χάρισε η αρχαία ενότητα. Αν ανακαλύψει κάποιος τις θηλυκές ποιότητες της φύσης, του χώρου αλλά και του χρόνου, θα τη γνωρίσει. Θα τη βρει στη μυρωδιά του ρόδου, στο φως της Σελήνης που ξεχύνεται στα νυχτολούλουδα των κήπων, των πεδιάδων και στα ψηλά κλαδιά των δέντρων των δασών, θα την ανακαλύψει στην πρωινή πάχνη της ερήμου, θα την ακούσει στα κελαριστά νερά του καταρράκτη ή στο τόσο ζωντανό βουητό του αγέρα, θα τη δει στο πρόσωπο μιας ζητιάνας που περιφέρεται στα τρένα των μεγαλουπόλεων, στο πρόσωπο της μητέρας του, της αδελφής του ή και της κόρης του, θα τη νιώσει μέσα στην καρδιά του όσες φόρες, με έρωτα θείο την επικαλεστεί. Για να έλθει σε επαφή επίσης κάποιος με τις ποιότητές της, μπορεί να το πράξει μέσα από τη διόραση και την αίσθηση των συμβόλων της. Ας φέρουμε ένα παράδειγμα, θυμόμαστε όλοι και όλες τις γνωστές κλασσικές κάρτες Ταρώ και συγκεκριμένα της Μεγάλης Αρκάνα; Αν όχι υπάρχουν πολλές πληροφορίες στο Ίντερνετ για να πάρετε μια πρώτη ιδέα. Αυτές οι κάρτες, ανεξάρτητα για το αν στη λαϊκή παράδοση χρησιμοποιήθηκαν για την πρόγνωση του μέλλοντος, έχουν αρχετυπικό βάθος και αξία αποκαλύπτοντας το ταξίδι της διαχωρισμένης σε δύο κομμάτια ύπαρξης ανάμεσα στις περιοχές που πολεμούν το ιερό και το βέβηλο. Μπορεί λοιπόν ο καθένας διαλέγοντας όποια τεχνική θέλει μέσα από αυτές τις κάρτες να φθάσει στην πύλη της κατανόησης της Μεγάλης Θεάς. Η Αρχιέρεια, η κρατούσα το μυστικό της ζωής, εκείνη που μεταστοιχειώνει το φως του Νοητού Ηλίου -που την περιβάλει- σε Σοφία και διαλύει το θολό φως της Σελήνης, η οποία γίνεται υποπόδιο των ποδιών της, περιβαλλόμενη από τα Δώδεκα Άστρα των Αιώνων, δίνει τη σκυτάλη στην κυρία της διακυβέρνησης, της κοσμικής ψυχής που η φύση της, ως Αφροδίτη αναζητά τον έρωτα και την ενότητα που αυτός χαρίζει και που εκφράζεται στην αντίστοιχη κάρτα των Ερωτευμένων ή των αδελφών, την Αυτοκράτειρα. Ακόμα και στο Άρμα, η θηλυκή ενέργεια, ως παθητικότητα εκφράζεται σε ένα από τα δύο υποζύγια. Ενώ η κάρτα της Δύναμης, αυτής που ακολουθεί το Άρμα και χρειάζεται για να το χειριστείς, έχει θηλυκή ποιότητα, σοφιακή ενέργεια που χαλιναγωγεί το λιοντάρι της ύπαρξης. Ύστερα η Δικαιοσύνη, που πολλοί λανθασμένα την ταυτίζουν με τη Νέμεση, ενώ ή ίδια είναι αποκατάσταση των πάντων στο επίπεδο και την τάξη που θα έπρεπε να είναι, θεραπεύει αυτά που με ισχυρούς κεραυνούς διέλυσε και σώριασε στη γη η Κάρτα του Πύργου. Δεν είναι απλά μια ανταπόδοση αλλά επαναφορά και απόλυτη αποκατάσταση.
Η ίδια η Δικαιοσύνη αντανακλάται στην κάρτα της Εγκράτειας, η οποία, όχι ως καμία ηθική κοινωνική έννοια αλλά ως κοσμική ισορροπία, ως διαχείριση του κόσμου και του εαυτού μας, είναι το κλειδί της επιτυχίας του έργου της αυτογνωσίας. Έπειτα το Άστρο, το οποίο θεωρούμε ότι συνδέεται με τον Υδροχόο και φυσικά με αυτό που ονομάσαμε Άγιο Πνεύμα ή Σοφία, είναι έκφραση του Ιερού Θηλυκού που διαχέει την Κατανόηση στα σύμπαντα. Αμέσως μετά Η Σελήνη, κατεξοχήν γυναικείο σύμβολο, αφού η περιστροφή αυτού του δορυφόρου της γης και οι φάσεις του, γέμισμα, πανσέληνος, χάση, συμβολίζουν την τριπρόσωπη Θεά. Εκείνη που εμφανίζεται ως νέα, ως παρθένος και πολεμίστρια, έπειτα ως Μητέρα και Μήτρα και τέλος ως Γραία και Σοφή. Επίσης συμβολίζει τη μυστηριώδη γυναικεία φύση και τις τέχνες της διόρασης, της ενόρασης και της κατάδυσης στα αστρικά ύδατα. Η δε Κρίση, η κάρτα που ακολουθεί είναι το αποτέλεσμα της δικαιοσύνης για να μας αποκαλυφθεί στο τέλος της Μεγάλης Αρκάνα, Ο Κόσμος. Η Κάρτα εκείνη που στο κέντρο του κύκλου της κρύβει την παγκόσμια Θεά, την παγκόσμια Άνιμα, Τη Σεκινά, την Μητέρα των Ψυχών, την Χε-τελικό της Καμπαλιστικής Παράδοσης, της Θεάς του Κόσμου, εκείνην που με τόσα ονόματα την έχουν ενδύσει οι ψίθυροι των προσευχών μας, η ίδια η ολοκλήρωση. Σύμφωνα με την Καμπαλιστική γραμμή μάλιστα αυτή την Κυρά που βρίσκεται στο κέντρο του Κύκλου του Δράκοντα, θα πρέπει, ο άνθρωπος, σαν ιππότης να την ελευθερώσει για να λάβει τα φτερά της, να τα απλώσει στους αιθέρες και να πετάξει ψηλά στην απολύτρωση και την ελευθερία. Με τον ίδιο τρόπο που συνέβη, όπως εδώ δακρυσμένοι θυμόμαστε, στη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Ο Δάντης με οδηγό το Βιργίλιο, ξεκινάει το ταξίδι του στις κοσμικές σφαίρες, αρχίζοντας από την κόλαση, τη Μεγάλη Παρασκευή του 1300 περίπου για να ελευθερώσει τη Βεατρίκη του από τα δεσμά της Κόλασης και για να τη βρει, πάλι, περνώντας από το καθαρτήριο και φθάνοντας στον Παράδεισο, ως Σοφία περιβεβλημένη με Φως. Κατά τον ίδιο τρόπο αυτήν την εγκλωβισμένη Θεά πρέπει να την ανυψώσουμε, όπως άλλωστε δείχνει επακριβώς το Μονοπάτι των Ταρώ που προείπαμε, στη αρχαία της Αίγλη, στη χιονοφεγγόφωτη Ουράνια Δόξα. Ίσως η ερχόμενη εποχή της πλήρους Ανάστασής της να κατευθύνει τα βήματα των ανθρώπων στο μυστικό ναό της Ιερής της Καρδιάς. Θα κλείσουμε αυτό άρθρο με κάποιους στίχους από τη Θεία Κωμωδία, αφού πρώτα δώσουμε το κλειδί αυτού του ταξιδιού. Αυτό είναι ο Έρωτας, θείος ή ανθρώπινος, φως είναι του ίδιου άστρου και είναι το κλειδί αυτό παντοτινή αξία για να γνωρίσεις μυστικά στο σύμπαν σφαλισμένα. Η Υπέρτατη Κυρά μέσα από αυτόν μόνο κατανοείται γιατί σημασία δεν έχει να είναι κάποιος οπαδός του Ιερού Αρσενικού η του Ιερού Θηλυκού αλλά να αποκτήσει τον έρωτα της ενότητας και των δύο, το μόνο δρόμο της επιστροφής στη Μακάρια Μονάδα, εκεί που ολοκληρώνονται τα πάντα και για πάντα…
και όπως λέει ο Δάντης στην τελευταία στροφή του έργου του:
“Αλλ’ ήδη, όπως ο τροχός ομοειδώς κινείται,
τον πόθον και την θέλησιν μου έστρεφεν ο Έρως
όστις κινεί τον ήλιον και τους λοιπούς αστέρας.”9
1Εμίλ Ντ. Ντιρκέμ, (γαλλ.: Emile D. Durkheim, 15 Απριλίου 1858, Επινάλ (Λωρραίνη) - 15 Νοεμβρίου 1917, Παρίσι) ήταν Γάλλος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος, Βασικό του έργο πάνω στην Κοινωνιολογία της Θρησκείας, ήταν το "Στοιχειώδεις μορφές του θρησκευτικού βίου", το οποίο χρειάστηκε 17 ολόκληρα έτη για να ολοκληρωθεί.
2Τζέιμς Φόουλερ, (1940-2015) Αμερικανός θεολόγος, Δρ. θεολογίας και ανθρώπινης ανάπτυξης στο Emory University.
3Ορθολογισμός, o ρασιοναλισμός. 1. χαρακτηρισμός κάθε φιλοσοφικής θεωρίας που δέχεται ότι η δομή της πραγματικότητας είναι απόλυτα λογική και επομένως μπορεί να γίνει κατανοητή από τον άνθρωπο: Ο ~ του Nτεκάρτ. Mεταφυσικός / μαθηματικός ~. Γνωσιολογικός ~, που υποστηρίζει ότι κάθε βέβαιη γνώση προέρχεται από τη νόηση. ANT εμπειρισμός. Θεολογικός ~, που δε δέχεται καμία θρησκευτική διδασκαλία, η οποία δεν ανταποκρίνεται στην ανθρώπινη λογική. 2α. πίστη, εμπιστοσύνη στον ορθό λόγο και αντίθεση σε κάθε μυστικισμό ή μεταφυσική: Ο ~ του 18ου αι.β. (μειωτ.) απόλυτος, ακραίος ορθολογισμός: Aνεπίτρεπτο πνεύμα ορθολογισμού στην αντιμετώπιση της πολιτιστικής παράδοσης. Λεξικό Τριανταφυλλίδη, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη)
4Ιωβηλαίο, (εβραϊκά: יובל yovel) , ως όρος έχει βιβλική διάσταση και προέρχεται από τη βίβλο. Το Ιωβηλαίο έτος ήταν κάθε 50 έτη ενώ το Σαββατικό έτος κάθε 7 έτη. Επτά Σαββατικά έτη συν ένα μας δίνουν ένα Ιωβηλαίο. Στη βιβλική πραγματικότητα συνδέθηκε με την άφεση των αμαρτιών και των σφαλμάτων, τη μη καλλιέργεια της γης, την ίδια την προφητεία κτλ. Στην κοσμική καθημερινότητα σημαίνει την επέτειο ενός γεγονότος, την επέτειο της μοναρχίας ενός Μονάρχη κτλ και πάντως μια ξεχωριστή επετειακή περίοδο.
5Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Εκκλησία της Σουηδίας, η οποία ανήκει στο Λουθηρανικό Δόγμα και όπου σύμφωνα με ένα δημοσίευμα της Lifo, οι γυναίκες ιερείς ξεπέρασαν τους άντρες. Πηγή: https://www.lifo.gr/now/world/oi-gynaikes-iereis-molis-xeperasan-toys-andres-sti-soyidia-misthologiko-hasma-paramenei
6Ιεζεκιήλ. Μτφ εκ των Ο’, 8,14
7Προτύπωση είναι η προεικόνιση συμβόλων, πράξεων, γεγονότων ή και προσώπων σε προγενέστερη εποχή επίσης μέσω γεγονότων, πράξεων, συμβόλων, προσώπων κτλ. Για παράδειγμα στην χριστιανική θεολογία η Φλεγόμενη Βάτος αποτέλεσε, κατά πολλούς, προτύπωση της Παναγίας ή για παράδειγμα η Ανθρακοφόρος Λαβίδα στο όραμα του Ησαΐα (Ήσ. 6, 6-7), η οποία θεωρείται επίσης θεομητορική προτύπωση.
8Μ.Βέμπερ, στο έργο του Οικονομία και Κοινωνία.
9 Από την κλασσική αρχαιοπρεπή μετάφραση ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΜΜ. AΝΤΩΝΙΑΔΟΥ, Τυπογραφείο Κ. ΑΝΤΩΝΙΔΟΥ, Αθήνα 1881
Imaginarium Magazine Τεύχη 8&9 Σεπτέμβριος/Οκτώβριος 2021
Comentários