top of page
Εικόνα συγγραφέαImaginarium Magazine

Malleus Maleficarum: Το βιβλίο που αιματοκύλησε την Ευρώπη

Το έτος 1484 ο Πάπας Ιννοκέντιος VIII εξέδωσε μια επιστολή σύμφωνα με την οποία επικύρωνε επίσημα το έργο των δυο Δομινικανών Ιεροεξεταστών, του Γιάκομπ Σπρένγκερ (1436-1495)και του Χάινριχ Κράμμερ (1440-1505),στους οποίους ανατέθηκε η καταστολή της διαφθοράς που προκαλούσαν οι μάγισσες. Αυτοί επιλέχθηκαν λόγω της ικανότητας και της ευφυΐας τους αλλά κυρίως λόγω της αφοσίωσης τους στο δόγμα.




Έτσι το 1486 δημοσιεύτηκε το Μalleus Maleficarum και μέσα στους επόμενους αιώνες έγινε το «όπλο κατά της βασκανίας» το βασικό κείμενο που εδραίωνε τον αξεδιάλυτο δεσμό ανάμεσα στη μαγεία και το γυναικείο φύλο. Αρχικά εκδόθηκε στη Γερμανία και γρήγορα μεταφράστηκε και εκδόθηκαν πάμπολλα αντίτυπα στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Αγγλία. Οι επιπτώσεις του εγχειριδίου έγιναν ιδιαίτερα αισθητές στις διάσημες «δίκες μαγισσών» της Αμερικής για τουλάχιστον 200 χρόνια. Το Μalleus Maleficarum είναι κοινώς γνωστό με τον τίτλο «Η σφύρα των μαγισσών»,αν και ο λατινικός τίτλος μεταφράζεται καλύτερα ως «η σφύρα της μαγγανείας», καθ’ ότι το Μalleus σημαίνει «κακοβουλία», «κακεντρέχεια», «μοχθηρία», «γοητεία» (γητεία). Ουσιαστικά αυτό το βιβλίο είναι ο νόμος με τον οποίο δικάζονταν οι μάγισσες κατά την Ιερά Εξέταση, αλλά και όσοι είχαν ανάμειξη με την τέχνη της μαγείας. Είναι σοφά μελετημένο και σχολαστικό έγγραφο στοιχείο που αποδεικνύει ασύλληπτο, φανατισμένο μισογυνισμό. Πιστεύεται πως η πραγματικός σκοπός του Πάπα, όταν εξέδωσε την επιστολή το 1484, ήταν να εξολοθρεύσει την Προτεσταντική αντίσταση και να εδραιώσει την απόφαση του Πάπα Αλεξάνδρου ΙV που είχε γίνει το 1258 σχετικά με το διωγμό των αιρετικών. Έτσι ,το Μalleus Maleficarum εξαπλώθηκε σ’ όλη τη Γερμανία, την Αγγλία και την υπόλοιπη Ευρώπη, και τα καθολικά και προτεσταντικά δικαστήρια το υιοθέτησαν πολύ σύντομα. Μέσα σε ένα χρονικό διάστημα 135 ετών βρισκόταν στην 34η έκδοση του και είχε ξεπεράσει όλα τα βιβλία εκτός της Βίβλου. Η εποχή ήταν η πιο κατάλληλη, σαν από δαιμονική σύμπτωση η τυπογραφία έκανε το ξεκίνημα της και έτσι η αναγνωστική ύλη κάλυπτε ένα όλο και μεγαλύτερο πεδίο, η Ευρώπη κατακλυζόταν από θρησκευτικές αντιθέσεις, διαμάχες και ίντριγκες, και όλα αυτά μέσα σε ένα κλίμα όπου οι βασιλείς και οι βασίλισσες της τότε εξουσίας δέχονταν καθημερινά απειλές για τη ζωή τους και οι φόνοι αυτών ήταν οι πιο συνηθισμένες εγκληματικές πράξεις. Οι πληροφορίες για τη δράση και το ιστορικό των Κράμμερ και Σπρένγκερ δεν είναι ολοκληρωμένες. Γνωρίζουμε όμως ότι και οι δυο υπήρξαν ηγούμενοι Δομινικανού Τάγματος αλλά παρ’ όλα αυτά όταν έφτασαν στη Γερμανία με τη σφραγίδα του Πάπα, έλαβαν ψυχρότατη υποδοχή, χαρακτηριζόμενοι ως δυσάρεστες προσωπικότητες και δεν ήταν λίγοι οι πάστορες που τους εκδίωξαν, επικαλούμενοι εκκλησιαστική επικήρυξη περί Ιεροεξεταστών που υπεξαιρούσαν χρήματα για προσωπικές τους ανέσεις. Και οι δυο άντρες αργότερα ανακαλύφθηκε ότι ενεπλέκονταν σε πάσης φύσεως παρανομίες. Επίσης είχαν ένα πλούσιο συγγραφικό έργο και ειδικότερα ο Κράμμερ το 1485 συνέγραψε ένα σαφές εγχειρίδιο μαγείας όπου αργότερα περιλήφθηκε στο Μalleus Maleficarum. Ο ίδιος είχε αρχικά διοριστεί Ιεροεξεταστής το 1474 στις επαρχίες Τύρολο, Βοημία, Σάλσμπουργκ και Μοραβία, όπου με δόλο κατηγορούσε ανθρώπους για μαγεία και τους βασάνιζε μέχρι θανάτου. Ο Επίσκοπος του Μπρίξτεν ερεύνησε την υπόθεση και τελικά τον εκδίωξε. Ενώ για τον Σπρένγκερ είχε ειπωθεί ο εξής χαρακτηρισμός «είναι ένας επικίνδυνος και κακόβουλος φανατικός, που εντρυφεί μ’ ευχαρίστηση στο παράλογο και ακόμη περισσότερο στο αισθησιακό». Ήδη από τον 13ο αιώνα, η Ευρώπη είχε καταληφθεί από την εμμονή του φόβου της μαγείας. Αυτή η παράνοια κράτησε συνολικά τέσσερις ολόκληρους αιώνες, δηλαδή έως και το τέλος του 17ου αιώνα. Λόγω του ότι η απόκρυφη τέχνη της μαγείας ήταν κάτι σκοτεινό και ασαφές για τους ανθρώπους του Μεσαίωνα, οι ερμηνείες για το φαινόμενο διέφεραν από τόπο σε τόπο. Έτσι προκλήθηκε μια γενική σύγχυση μέσα σ’ ένα κλίμα υποψίας και ανεξέλεγκτων φαντασιώσεων που με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκαν σε μια κοινή παράνοια. Ώσπου το 1486 εκδίδεται το Μalleus Maleficarum για να βάλει ένα τέλος στην αποδιοργάνωση της σκέψης εκατομμυρίων φοβισμένων ανθρώπων και να αποσαφηνίσει επιτέλους τα νοήματα και τα χαρακτηριστικά της μαγείας, να ξεκαθαρίσει την εικόνα της «μάγισσας», ώστε οι κατηγορίες να είναι νόμιμες και οι ποινές-νομικά και θεολογικά-δικαιολογήσιμες και βάσιμες! Πρόκειται λοιπόν για ένα έργο πολύ ιδιόμορφο, που θεωρείται το πιο σημαντικό στο φαινόμενο της μαγείας και στην ουσία είναι ένας οδηγός για κάθε Ιεροεξεταστή, θεολόγο και γενικά προς κάθε πολέμιο της μαγείας, του σατανισμού και των παράξενων φαινόμενων που αυτός προκαλεί. Ένα εγχειρίδιο πάνω στις μαγικές γνώσεις, πάνω στις εκδηλώσεις και τα χαρακτηριστικά τους και στους τρόπους με τους οποίους πρέπει να τις αντιμετωπίζει ο ιερέας και ο θεολόγος της εποχής. Επιπλέον, μας παρουσιάζει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο κοιτούσαν τις μάγισσες οι ‘θεοσεβούμενοι’ άνθρωποι του Μεσαίωνα, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους δρούσαν και λειτουργούσαν οι μάγισσες, δείχνοντας πως οι περισσότεροι Ιεροεξεταστές ήταν πολύ πιο ενημερωμένοι πάνω στα θέματα της μαγείας από τους περισσότερους που την ασκούσαν. Μέσα από αυτό το πρίσμα, γίνεται φανερό ότι το κυνήγι που ξεκίνησε ενάντια στις μάγισσες δεν ήταν απλά μια «μαζική υστερία» όπως έχει χαρακτηριστεί από τους ιστορικούς, αλλά βασίστηκε πάνω σε πολύ εξειδικευμένες παρατηρήσεις από πολύ μορφωμένους ανθρώπους, προθέσεις που καταδεικνύουν πως αυτοί οι άνθρωποι πίστευαν ότι συμμετείχαν σε ένα μυστικό «παγκόσμιο πόλεμο» εναντίον των δαιμόνων που εισέβαλλαν στην καθημερινή πραγματικότητα με ποικίλους τρόπους. Ο σεξισμός στο εγχειρίδιο είναι διάχυτος μιας και ξεκάθαρα αναφέρει ότι παρ’ όλο που και οι άντρες και οι γυναίκες μπορούν να γίνουν μάγοι και μάγισσες αντίστοιχα, οι ύποπτες για εξάσκηση της μαγείας είναι οι γυναίκες, επεξηγώντας τον ισχυρισμό ως «...το γυναικείο φύλο ενδιαφέρεται περισσότερο για τη σάρκα απ’ ότι το αρσενικό. Η γυναίκα δημιουργήθηκε από το πλευρό του άνδρα, επομένως είναι πλάσμα ατελές, ανάπηρο και δεν ανήκει στο προνομιούχο φύλο που διάλεξε ο Χριστός να ενσαρκωθεί. Οι γυναίκες είναι η αναπόφευκτη αναγκαιότητα για την αναπαραγωγή αλλά βασικά ικανές για την πιο σκοτεινή διαβολικότητα...» επίσης αναφέρει ότι «...η μαγεία εξαπλώνεται στις γυναίκες λόγω της διαμάχης και του φθόνου μεταξύ παντρεμένων και ανύπαντρων γυναικών, το οποίο είναι και το χαρακτηριστικό του γυναικείου είδους...Η γυναίκα είναι ο βασικός συνεργός των δαιμόνων». Αν και οι συγγραφείς υποστήριζαν ότι δεν ήταν μισογύνηδες, ωστόσο όλα τους τα έργα είναι διάχυτα από ένα παθολογικό μίσος για τις γυναίκες και αναμφισβήτητα διακρίνουμε τον μισογυνισμό τους. Ειδικότερα διαβάζοντας το κεφάλαιο περί της δύναμης των γυναικών να εκμεταλλεύονται και να διαφθείρουν την αγνή φύση του άντρα με σκοπό τη συνουσία! Εξάλλου δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πάρα πολλές γυναίκες καταδικάστηκαν γιατί ήταν «αφύσικα όμορφες» και «γόησσες». Το Μalleus Maleficarum δεν ήταν κάποιο κείμενο με ιδιαίτερες πρωτοτυπίες. Ήταν βασισμένο σε άλλα συναφή κείμενα, όπως το Directorium Inquisitorum του Νικολά Έιμερικ,το 1369,το οποίο ήταν ένα από τα πρώτα βιβλία για την καταπολέμηση της μαγείας. Με άλλα λόγια το Μalleus Maleficarum δεν ήταν «αποκαλυπτικό των πεποιθήσεων», ο ρόλος του δεν ήταν να προσεγγίσει το θέμα με αναλυτικό τρόπο αλλά ο σκοπός του, όπως φαίνεται και από τον τίτλο ήταν να ‘τσακίσει’ τις μάγισσες. Επίσης, κατά τη γνώμη διαφόρων ανδρών σε θέσεις εξουσίας, όπως του δικαστικού Jean Bodin,ήταν ότι υπήρξαν σε ολόκληρη την Ευρώπη «οργανισμοί» μαγισσών που ασκούσαν τη μαγεία και σκοπός τους ήταν «...να καταστρέψουν με κάθε τρόπο την υπάρχουσα εξουσία».Σχετικά μ’ αυτό, ο μεγάλος μελετητής Μόνταγκιου Σάμμερς, είχε παρατηρήσει ότι ακόμη και οι πιο αμερόληπτοι και λόγιοι μελετητές υποστήριζαν το φαινόμενο, με αποτέλεσμα να μην δίνονται περιθώρια να περάσουν από την παρατήρηση μας όλα όσα έλεγαν ως ένας απλός μύθος. Στο Μalleus Maleficarum υποστηρίζεται η ιδέα ότι οι γυναίκες έχουν αδύναμη μνήμη και σώμα, μαζί με την εγκεφαλικότητα ενός παιδιού, και αυτοί είναι οι λόγοι που οι γυναίκες είναι θύματα της μαγείας. «Αυτές είναι ευεπηρέαστες και γι’ αυτό το λόγο είναι επιρρεπείς στη δύναμη ενός κακού πνεύματος. Επίσης μιλούν πολύ, οπότε είναι αδύνατο να κρατήσουν για τον εαυτό τους, και η μια από την άλλη, τα διαβολικά πράγματα που ξέρουν, εξ’ αιτίας της φύσης τους...». Η έμφαση που δίνει αυτό το βιβλίο στην ιδέα ότι όλες οι γυναίκες μπορούν να είναι μάγισσες φαίνεται κυρίως στο ότι χρησιμοποιεί τη λέξη γυναίκα και τη λέξη μάγισσα εναλλακτικά και με την ίδια σημασία. Έτσι οι πράξεις των μαγισσών φαίνεται να χαρακτηρίζονται από τις πράξεις των γυναικών γενικότερα. Για παράδειγμα, αναφέρουν για τις γυναίκες: «...αποσπούν την προσοχή των ανδρών, οδηγώντας τους στην τρέλα, στο ψυχωτικό μίσος, στην υπέρμετρη λαγνεία....Αν μια γυναίκα είναι παντρεμένη με έναν πλούσιο άντρα, δεν σταματά ποτέ να εξεγείρει τον άνδρα της με καυτά λόγια, χρησιμοποιώντας διαβολικές κολακείες και βίαιες πιέσεις. Και αν έχει ένα φτωχό άντρα, δεν σταματά επίσης ποτέ να τον οδηγεί δαιμονικά στο θυμό ή στο μίσος...». Επίσης, υποστηρίζουν ότι οποιαδήποτε μορφή ηγετικής ή εξουσιαστικής ικανότητας των γυναικών είναι δαιμονική: «...μεταξύ των πραγμάτων που χαρακτηρίζουν τις γυναίκες ως ευάλωτες στη μαγεία είναι η φιλοδοξία».Έτσι όποια γυναίκα έχει ενεργητική τάση στο σπίτι το οποίο μοιράζεται με τον άντρα της, είναι απειλή γι’ αυτόν, διότι μπορεί «...να τον μεταμορφώσει σε δουλοπάροικο σε συνεργασία με τους δαίμονες...». Tο τρίτο μέρος του Malleus Maleficarum αναφέρεται στα δικαστικά μέτρα -σε εκκλησιαστικό και πολιτικό επίπεδο- ενάντια στις μάγισσες και γενικότερα στις αιρέσεις. Έτσι οι συγγραφείς μετατρέπουν το μισογυνικό τους ζήλο σ’ ένα αυστηρό και συγκεκριμένο δικαστικό κώδικα. Αυτό το μέρος του βιβλίου χωρίζεται σε 3 ενότητες και έχει συνολικά 35 ερωτήσεις. Μεταξύ άλλων αναφέρει επίσης ότι οι καταθέσεις μαρτύρων οι οποίοι είναι εχθρικοί έναντι των κατηγορουμένων, θα πρέπει να θεωρούνται έγκυρες και αποδεκτές από το δικαστήριο!Oι οδηγίες για τα βασανιστήρια δίδονται με απόλυτη ψυχρότητα και ανατριχιαστικές λεπτομέρειες και τονίζεται ότι αν ο\η κατηγορούμενος\η δεν ομολογήσει μετά από έναν περίπου χρόνο στη φυλακή, είναι κίνητρο για να βασανιστεί. Οι ομολογίες κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων, επίσης, πρέπει να θεωρούνται έγκυρες. Αν η μάγισσα δεν τα έλεγε με όλες τις λεπτομέρειες που απαιτούσε η ανάκριση, τότε ο δημόσιος κατήγορος μπορούσε να προσθέσει και όσες άλλες λεπτομέρειες του υπαγόρευε η φαντασία του. Η μάγισσα, σχεδόν πάντα, παραδεχόταν και τις πιο τερατώδεις κατηγορίες μα ακόμα και σ ’αυτές προσέθεταν και άλλες γραφικές λεπτομέρειες. Οι δικαστές δικαιούνται να πουν ψέματα στον κατηγορούμενο υποσχόμενοι επιείκεια εάν ομολογήσουν «για το καλό της κοινωνίας»! Ωστόσο επέτρεπε μερική επιείκεια για ορισμένα εγκλήματα αλλά τονίζει ιδιαίτερα ότι η θανατική ποινή είναι αποδεκτή μιας και όσες περισσότερες μάγισσες θανατωθούν τόσο το καλύτερο. Σε κάποιες περιπτώσεις επιτρεπόταν η ύπαρξη συνηγόρου, το οποίον τον όριζε ο εισαγγελέας, αλλά αν έδειχνε υπερβολικό ζήλο κατά την υπεράσπιση, κινδύνευε και ο ίδιος να κατηγορηθεί για μαγεία! Έλεγαν λοιπόν: «Επισταμένη έρευνα στο σπίτι της κατηγορουμένης, ώστε να μην μπορεί να πάρει μαζί της βότανα, φίλτρα και άλλα μαγικά σύνεργα με τα οποία θα μπορούσε να προκαλέσει στον εαυτό της τη βασκανία «της σιωπής».Για τον ίδιο λόγο η κατηγορούμενη θα πρέπει να μεταφέρεται σε καλαθένια κλούβα, γιατί αν αγγίξει το χώμα μπορεί να αποκτήσει και πάλι τη δυνατότητα της σιωπής».Οι βασκανίες της σιωπής είναι πολυποίκιλες και γι’ αυτό οι συγγραφείς επιστήνουν την προσοχή των δικαστών σε ορισμένες λεπτομέρειες. Αν λόγου χάρη, η μάγισσα καταφέρει να πιει ένα μίγμα από νερό και κρασί μαζί με κάποιο βότανο μπορεί να αντέξει σε οποιοδήποτε βασανιστήριο. Την ίδια αντοχή αποκτά αν φάει πίτα ζυμωμένη με γάλα από μητέρα και κόρη, ή αν καταπιεί σαπούνι λιωμένο σε νερό, ή αν καταφέρει να ρίξει πάνω της στάχτη από βρέφος αβάπτιστο που πρέπει η ίδια να έχει σκοτώσει και κάψει γι’ αυτό το σκοπό! Επίσης οι δικαστές θα πρέπει να ξυρίσουν τελείως το κεφάλι και το σώμα της κατηγορουμένης για να δουν που κρύβει το διαβολικό σημάδι καθώς και να την τρυπήσουν με μακριές βελόνες ως τα πιο απόκρυφα σημεία της για να διαπιστώσουν ότι δεν κρύβεται εκεί η διαβολική σφραγίδα. Πολλές κατηγορούμενες πέθαιναν ακόμη και πριν από την τυπική δίκη, γιατί το ‘δαιμονικό σημάδι’ μπορούσε να έχει εμφανιστεί πάνω σε βασικό όργανο για τη ζωή του ανθρώπου και γιατί το αιχμηρό όργανο ήταν ουσιαστικά ολόκληρο ξίφος! Aν κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας, τύχαινε να μη ματώσει κάποιο σημείο του σώματος του θύματος, τότε αυτό αποτελούσε αναμφισβήτητο σημάδι ότι η γυναίκα ανήκε στη σπείρα του Σατανά. Αν σιωπούσε κατά τη διάρκεια της δίκης σήμαινε ότι ο Διάβολος την υποστήριζε. Αν μιλούσε και αρνιόταν την ενοχή της υπερασπίζοντας τον εαυτό της και αυτό ήταν απόδειξη της συνενοχής της με το Διάβολο. Έτσι η ενοχή της ήταν αναμφισβήτητη και η υπεράσπιση της αδύνατη. Όλες αυτές οι λεπτομέρειες των βασανιστηρίων προδίδουν συγγραφείς που έχουν πειραματιστεί εκτενώς στο ανθρώπινο σώμα, γνωρίζοντας την ανθεκτικότητα του καθώς και το πως γίνεται να διατηρηθεί ζωντανό και με όλες τις αισθήσεις κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων, ώστε να παρατείνεται όσο το δυνατό περισσότερο το μαρτύριο. Οι πιο αξιόπιστες ομολογίες ήταν όσες συνοδεύονταν με κάποια απόδειξη, κάποιο εύρημα όπως ομοιώματα καρφωμένα με καρφίτσες, αλοιφές και φίλτρα ή διαλύματα, βιβλία για τις μαγικές τέχνες, σημειώσεις κ. τ. λ. Ωστόσο όλα αυτά δεν ήταν απαραίτητα για να καταδικαστεί μια μάγισσα. Η απλή υποψία ήταν αρκετή, ίσως και μια μαρτυρία. Πολλοί άνθρωποι καταδικάστηκαν επειδή εθεάθησαν να κάνουν βόλτα στο δάσος, να κόβουν βότανα το βράδυ, να χαϊδεύουν μαύρη γάτα, να μην φορούν σταυρό, να μιλάνε μόνοι τους, ακόμη και επειδή είχαν κόκκινα μαλλιά. Για όλους αυτούς τους λόγους το πείραμα με τον πνιγμό της μάγισσας έγινε πασίγνωστο καθώς έτσι ‘αποδείκνυαν’ την ενοχή της. Έχει ως εξής: Φίμωναν και ακινητοποιούσαν την ύποπτη δένοντας τον αριστερό αντίχειρα της στο μεγάλο δάχτυλο του δεξιού της ποδιού και τον δεξιό της αντίχειρα και στο μεγάλο δάχτυλο του αριστερού της ποδιού. Έδεναν ένα χοντρό σχοινί γύρω από το θώρακά της και κρατούσαν τις άκρες του στις όχθες του ποταμού. Έπειτα την πετούσαν τρεις φορές σε πολύ βαθειά νερά. Αν ο ‘Θεός’ την άφηνε να επιπλεύσει(πράγμα που μπορούσαν να το πετύχουν τραβώντας τα δυο σχοινιά),τότε ήταν μάγισσα. Αν βυθιζόταν ήταν αθώα! Οι συγγραφείς δίνουν επίσης σαφείς οδηγίες για τους δικαστές: θα πρέπει να έχουν πάνω τους πάντα την Ιερά Σύνοψη, αγιασμό και σταυρούς. Πρέπει να κουρεύουν τη μάγισσα, γιατί υποτίθεται ότι τα μαλλιά της είναι όλη της η μαγική δύναμη, και να την υποχρεώνουν να περπατά ανάποδα και γυμνή, με την πλάτη στους δικαστές γιατί αν αυτοί την κοιτάξουν στα μάτια μπορεί να τους κάνει μάγια για να τη λυπηθούν! Οι Κράμερ και Σπρένγκερ αισθάνονται την υποχρέωση να πληροφορήσουν τον αναγνώστη ότι είναι απαλλαγμένοι από τις βασκανίες που οι τόσες μάγισσες, που καταδικάστηκαν από αυτούς, θα μπορούσαν να είχαν ασκήσει. Επίσης ισχυρίζονται ότι όλες τις πληροφορίες που έχουν όσων αφορά τη μαγεία και τις «συμφωνίες με το Διάβολο»,τις έλαβαν από ‘ανακρίσεις’ μαγισσών. Φυσικά οι ‘ανακρίσεις’, ήταν τα απάνθρωπα βασανιστήρια με τα οποία οι Κράμερ και Σπρένγκερ υποχρέωναν τις ανακρινόμενες να υπογράψουν χαρτιά στα οποία αποδέχονταν ότι έκαναν τα όσα αναγράφονται σ'αυτά. Παρ’ όλη τη βαναυσότητα του το Μalleus Maleficarum αγαπήθηκε και χρησιμοποιήθηκε πολύ. Μέχρι το 1520 είχε επανεκδοθεί 14 φορές και άλλες 16 μέχρι το 1669.Αυτό που τιμήθηκε περισσότερο απ’ όλα, ήταν ότι ταύτιζε τη μαγεία με τα αιρετικά χριστιανικά δόγματα! Είναι επίσης πραγματικά ελάχιστες οι δίκες κατά τις οποίες ο\η κατηγορούμενος\η βρέθηκαν αθώοι, αλλά και αυτοί αθωώθηκαν μετά θάνατον! Σήμερα, το Μalleus Maleficarum ,έχει καταδικαστεί από όλες τις θρησκείες καθώς και από παγανιστές, άθεους, αγνωστικιστές ή επιστήμονες και δικαίως χαρακτηρίστηκε ως το «τερατούργημα διάχυτο από διανοητική διαφθορά» και ως «σοβαρά διαταραγμένη κατάσταση όπου δεν εμφαίνεται ούτε η χριστιανική φιλανθρωπία ούτε η διδασκαλία της Καινής Διαθήκης, αλλά ο νοσηρός φανατισμός και η εγκληματική ψυχασθένεια».Το Μalleus Maleficarum ευθύνεται κατά ένα μεγάλο μέρος για τη μαζική παράνοια της Ιεράς Εξέτασης του Μεσαίωνα, για τον αποτρόπαιο βασανισμό και τη θανάτωση εκατοντάδων ανθρώπων εκείνα τα χρόνια μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά καθώς και ζώα ως όργανα του Σατανά. Ακόμα και για τους νεκρούς αν υπήρχε υπόνοια ότι ήταν αιρετικοί εν ζωή, ξεθάβονταν, διαμελίζονταν και καίγονταν. Οι περιουσίες «υπόπτων» νεκρών και όλων των κατηγορουμένων κατάσχονταν ως «αποκτήματα με σατανικά μέσα». Εκατοντάδες οικογένειες έμειναν άστεγες και άπορες λόγω κατηγορίας κάποιου μέλους της οικογένειας νεκρού ή όχι! Το «περίεργο» είναι ότι όταν καταργήθηκε ο νόμος περί κατάσχεσης της περιουσίας των κατηγορουμένων, το «κυνήγι των μαγισσών» σταμάτησε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα...

Παραπομπές: -Συγκεκριμένα στις 9 Δεκεμβρίου 1484 εκδόθηκε η παπική βούλα με το όνομα Desiderantes Affectibus. -Η λέξη μαγεία πλέον παίρνει ξεκάθαρα την έννοια της αίρεσης, και γι’ αυτό το λόγο καταδιώκεται, και όχι για τα όποια εγκλήματα που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν. -Από τις εκτελέσεις του 16ου και 17ου αιώνα μόνο το 20% ήταν ανδρικού γένους. Μόνο στην Ισλανδία το 90% των κατηγορουμένων ήταν, παραδόξως, άνδρες. -Μην ξεχνάμε ότι η λέξη γητεία σημαίνει ‘μαγικό ξόρκι’ προέρχεται από τη λέξη ‘γοητεία’.. -Μάλιστα πριν το 19ο αιώνα που κυριαρχούσε η λαϊκή μαγεία η ίδια η Εκκλησία ήταν αυτή που αποθάρρυνε τέτοιου είδους πεποιθήσεις. -Μέχρι το τέλος του 10ου αιώνα οι ποινές για τη μαγεία ήταν βασικά μετάνοιες, νηστεία και προσευχή. Ακόμη και αν μια γυναίκα είχε σκοτώσει άνθρωπο με μαγικό φίλτρο αυτό που έπρεπε να κάνει ήταν να νηστέψει επί 7 χρόνια, δηλαδή να τρώει μόνο ψωμί. -Το 1252 ο Πάπας Ιννοκέντιος ΙΙΙ εγκρίνει τα βασανιστήρια κατά την εξέταση των κατηγορουμένων, πράγμα που αυξάνει και τον αριθμό των ενόχων(αφού ομολογούσαν για να αποφύγουν το θάνατο από τα βασανιστήρια). -Η δοκιμασία αυτή χρησιμοποιήθηκε πολύ από τον κυνηγό μαγισσών Μάθιου Χόπκινς και μέχρι το 1219 υπήρξε τυπικά παράνομη. Εγκρίθηκε ύστερα από τον Ιάκωβο Α’. -Το 1684 εκτελέστηκε η τελευταία μάγισσα στην Αγγλία. Το 1690 εκτελέστηκαν γύρω στους 25 ανθρώπους, στο Σάλεμ της Μασαχουσέτης στην Αμερική, εξαιτίας της τρέλας που είχε κυριεύσει την περιοχή. Το 1745 σταματούν οι εκτελέσεις στη Γαλλία, το 1770 σταματούν στην Ισπανία, το 1775 σταματούν στη Γερμανία, το 1782 στην Ελβετία και το 1792 στην Πολωνία. Το «κυνήγι των μαγισσών» σταμάτησε, σχετικά ,όμως οι εκτελέσεις σε μερικές τοποθεσίες της Ευρώπης και της Β. Αμερικής συνεχίστηκαν μέχρι και τον 20ο αιώνα!! (βλ. Απαγορευμένα Βιβλία –Κεφάλαιο Μalleus Maleficarum (σελ. 200) Συγγραφέας Λένα Αδαμοπούλου Εκδόσεις Αρχέτυπο,2002 Θεσσαλονίκη)

Διακίδη Αναστασία Πανεπιστήμιο Αιγαίου/ Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Για το μάθημα Μεσαιωνικής Ιστορίας του Γ. Κ. Σαββίδη

16 Προβολές0 Σχόλια

Πρόσφατες αναρτήσεις

Εμφάνιση όλων

Comments


bottom of page